Trening Umiejętności Społecznych (TUS), inaczej nazywany również jako metoda Goldsteina, jest rozumiany jako metoda oddziaływania terapeutycznym ukierunkowanym na poprawę funkcjonowania społecznego dzieci i nastolatków. Do niedawna nie stosowano TUS wobec osób dorosłych, jednak w ostatnich latach na rynku pojawiają się również zajęcia tego rodzaju.
Trening Umiejętności Społecznych przyjmuje formę regularnych zajęć grupowych (warunek konieczny!), podczas których za pomocą różnorodnych form: ćwiczeń, rozmów, dyskusji, instrukcji, scenek rozwijane są umiejętności potrzebne do satysfakcjonującego i efektywnego funkcjonowania w społeczeństwie. Zajęcia odbywają się w kilkuosobowych grupach o stałym składzie, miejscu i czasie, co zapewnia poczucie przewidywalności i bezpieczeństwa. Proces terapeutyczny w obrębie jednej grupy trwa od kilku do kilkunastu miesięcy. Minimum to trzy miesiące. Maksymalnie przewiduje się TUS na czas 1,5 roku.
Jakie etapy obejmuje program Treningu Umiejętności Społecznych?
Praca metodą Treningu Umiejętności Społecznych jest zwykle bardzo ustrukturalizowany, co oznacza, że plan opiera się na konkretach i jasnych wytycznych. Przed utworzeniem grupy przeprowadzane są indywidualne rozmowy z rodzicami uczestników w celu zakwalifikowania uczestnika od odpowiedniej grupy. Odpowiedniej nie tylko pod względem wieku, ale przede wszystkim pod względem tematów, które warto z danym dzieckiem przepracować lub przez które należy je przeprowadzić. Utworzenie grupy poprzedza indywidualna rozmowa z każdym z uczestników, która służy poznaniu jego potrzeb, ocenie trudności, z jakimi się boryka oraz określeniem jego indywidualnego potencjału. Początek pracy z grupą obejmuje ustalenie wspólnych zasad, następnie stworzenie planu działań, wybranie odpowiednich technik służących wyćwiczeniu pożądanych umiejętności oraz ich utrwalenie.
Indywidualną konsultacja ma również na celu upewnienie się, czy Trening Umiejętności Społecznych jest najlepszą formą pomocy dla konkretnego dziecka. Omawianie są nie tylko deficyty i zalecenia, ale również mocne strony dziecka.
Jakie są cele pracy metodą Treningu Umiejętności Społecznych?
Trening Umiejętności Społecznych ma na celu:
- poszerzenie wiedzy o umiejętnościach społecznych,
- rozwinięcie lub nabycie umiejętności wykonawczych w różnych sytuacjach społecznych, takich jak np. umiejętność rozwiązywania konfliktu, nawiązywania relacji, reagowania na zaczepkę lub agresję,
- nabycie nowych, wzmacniających doświadczeń w sytuacjach społecznych,
- rozpoznawanie emocji towarzyszących sytuacjom społecznym,
- poznanie sposobów odreagowania napięcia fizycznego i psychicznego,
- naukę współpracy i komunikacji, formułowania i przyjmowania krytyki,
- pracę nad odpornością na niepowodzenia i wiarą we własne możliwości.
Dla kogo przeznaczone są zajęcia Treningu Umiejętności Społecznych?
Twórcy metody adresują zaproponowane przez siebie oddziaływania do dzieci w wieku 4-17 lat, borykających się z różnymi trudnościami w funkcjonowaniu społecznym:
- trudnościami w nawiązywaniu relacji, nieśmiałością, lękiem społecznym,
- zachowaniami impulsywnymi lub agresywnymi, gwałtownymi i nieadekwatnymi reakcjami na sytuacje społeczne, trudnościami w samoregulacji,
- trudnościami w adaptowaniu się do zmiennych sytuacji społecznych,
- trudnościami w dostosowaniu się do obowiązujących zasad, ich rozumieniu i respektowaniu,
- trudnościami w obronie własnych granic oraz szanowaniu granic innych ludzi.
W trakcie zajęć prowadzonych metodą TUS dzieci w bezpiecznych, zaaranżowanych sytuacjach uczą się, jak nawiązywać relacje, prosić o pomoc i jej udzielać, współpracować, wyrażać swoje potrzeby i dostrzegać potrzeby innych osób. Z tego powodu młodzi ludzie doświadczający niepowodzeń w radzeniu sobie w wyżej wymienionych obszarach, mogą odnieść z programu wymierne korzyści.