Niskie poczucie własnej wartości u osób z ADHD

Niskie poczucie własnej wartości wśród ludzi to jeden z palących problemów współczesnego świata. Dotyczy ono zarówno dzieci, jak i dorosłych we wszystkich neurotypach. Okazuje się jednak, że dotyczy ogromnej większości osób z ADHD. Populacja zdiagnozowanych prawie w całości składa się z osób, które mają [lub miały] niskie poczucie własnej wartości – stale lub czasowo. Statystyki są przytłaczające, jednak po zagłębieniu się w temat, nikogo to już nie dziwi.

Przyczyny niskiego poczucia własnej wartości

Przyczyn niskiego poczucia własnej wartości u osób z ADHD jest wiele. Poniżej najważniejsze punkty :

• Trudności szkolne: Osoby z ADHD często doświadczają trudności w nauce, zwłaszcza jeśli mają trudności z koncentracją, czytaniem lub organizacją.
• Problemy w relacjach: Impulsywność i trudności w kontrolowaniu emocji mogą prowadzić do konfliktów z innymi. To z kolei oczywiście negatywnie wpływa na relacje międzyludzkie.
• Wyjątkowość: Osoby z ADHD często odbierają siebie jako “innych” lub “dziwnych”, co może prowadzić do izolacji społecznej.
• Porównywanie się z innymi: Osoby z ADHD mogą łatwo porównywać się z innymi. Szczególnie jeśli widzą innych osiągających sukcesy, co może pogłębiać ich poczucie niższej wartości.
• Samoświadomość: wbrew pozorom może to okazać się problemowe. Niskie poczucie własnej wartości u osób z ADHD często pojawia się, kiedy zdają sobie one sprawę, że pewne czynności zajmują im więcej czasu… inne okazują się trudniejsze czy wręcz niemożliwe. Samoświadomość odnośnie do utraty koncentracji również się do tego przykłada. Bardzo często oczekujemy od siebie więcej. Zupełnie niesłusznie czujemy rozczarowanie tym, że nasze osiągi różnią się od tych, które wykazują osoby neurotypowe.
• Brak asertywności: osoby, którym brakuje asertywności mają nie tylko lęk przed rozczarowaniem cudzych oczekiwań, ale również nierzadko odczuwają frustrację z powodu ich spełnienia. Zatem: jeśli nie bronią swojego zdania, sytuacja kończy się najprawdopodobniej pretensjami do samego siebie, niskim poczuciem własnej wartości i pewności siebie.
• Stygmatyzacja: Złudzenie, że osoby neurotypowe są lepsze, sprawniejsze i że ADHD to tylko kłopot jest niestety dość powszechne. Co straszniejsze, dotyczy to nie tylko nieświadomych rówieśników, ale też samych osób diagnozowanych oraz ich terapeutów, pedagogów i menadżerów. Stygmatyzacja jest narzędziem bardzo brutalnym.

Niskie poczucie własnej wartości jest powiązane z większym ryzykiem wystąpienia problemów zdrowia psychicznego. Niskie poczucie własnej wartości może prowadzić do destrukcyjnych autodestrukcyjnych zachowań i intruzywnych myśli. Wbrew pozorom, osoby o niskim poczuciu własnej wartości nie tylko zamykają się w sobie czy zapadają na depresję i lęki. Równie często mogą mieć problemy z agresją, przemocą, wykazywać zachowania aspołeczne czy pasywno-agresywne.

Terapia i wsparcie: Terapia psychologiczna, zwłaszcza terapia poznawczo-behawioralna i terapia pozytywna, może być skuteczną formą wsparcia dla osób z ADHD, które borykają się z niskim poczuciem własnej wartości. Terapeuci pomagają pacjentom zrozumieć swoje unikalne mocne strony i wyzwania, co może pomóc w budowaniu pozytywnego obrazu siebie.

Wartość samopoznania: Istotne jest, aby osoby z ADHD zrozumiały, że ADHD to tylko jedna część ich tożsamości. Posiadają wiele innych cech i umiejętności, które warto doceniać. Twoje ADHD wpływa na twoje życie, ale go nie definiuje. Jesteś całościową osobą, a nie swoim ADHD.

Wsparcie społeczne: Rodzina, przyjaciele i bliscy ludzie mogą odegrać istotną rolę w budowaniu poczucia własnej wartości u osób z ADHD. Nie tylko poprzez okazywanie wsparcia, zrozumienia i akceptacji, ale również poprzez pozytywną stymulację do działania i zmiany myślenia o sobie.

Niskie poczucie własnej wartości jest realnym wyzwaniem dla osób z ADHD. Z odpowiednim wsparciem, terapią i pracą nad samoświadomością można go zwiększyć. Istotne jest, aby osoby z ADHD rozumiały, że mają wiele unikalnych cech i potencjałów. I że mogą wykorzystać je do osiągania sukcesu i osiągnięcia lepszego poczucia własnej wartości.

Zmiany w poczuciu własnej wartości nie przychodzą z dnia na dzień. Bądź cierpliwy i daj sobie czas na pracę nad sobą. W przypadku trudności w radzeniu sobie z niskim poczuciem własnej wartości warto skonsultować się z terapeutą.