Diagnoza ADHD w Polsce nie jest sprawą jasną i oczywistą. Jest wręcz problemową. Na tyle problemową, że jednym z najczęściej wyszukiwanych haseł dotyczących ADHD u dorosłych jest “jak zrobić diagnozę”. Ewentualnie internauci sprawdzają jeszcze: gdzie, za ile, u kogo ją zrobić.
Diagnoza ADHD u dorosłych – proces diagnostyczny
Jak przebiega proces diagnozy adhd u osoby dorosłej w Polsce?
Do tej pory nie ma usystematyzowanego procesu diagnostycznego ADHD u dorosłych w Polsce. U każdego może on przebiegać inaczej. Nie ma szablonu.
Nie istnieją nawet reguły, czy diagnozę powinien wydawać zespół, czy też wystarczy jeden psychiatra.
Diagnoza ADHD u dorosłych w Polsce – proces
Zwykle jednak droga składa się z:
- konsultacji psychologicznych: wywiad rozwojowy i rodzinny, obserwacja, ewentualnie testy.
- testów: MOXO (komputerowe narzędzie do badania poziomu utrzymywania uwagi i poziomu impulsywności w odniesieniu do norm wiekowych; kwestionariusz DIVA-5 lub ADHD-RS); rzadziej test na intelekt; test osobowości MMPI-2,
- wydania opinii psychologicznej,
- badania obrazowego QEEG,
- konsultacji psychiatrycznej i oficjalnego wydania diagnozy oraz decyzji o ewentualnej psychoterapii i farmakoterapii.
Są jednak przypadki, że diagnoza zapada już podczas pojedynczej wizyty u lekarza psychiatry. Niektórzy specjaliści wydają kwestionariusz DIVA do samodzielnego wypełnienia lub wypełnienia z rodziną w domu. Nie jest to jednak zalecana opcja, a raczej proceder upraszczania, który może przyczynić się do niewłaściwej lub niepełnej diagnozy. Nie oznacza to jednak, że zawsze i w każdym przypadku wszystkie wymienione elementy są konieczne. Diagnoza ADHD u dorosłych zależy od zależy od konkretnego przypadku. Z pewnością jednak wywiad rozwojowy i rodzinny oraz obserwacja są niezbędną drogą ku takiej właśnie diagnozie: potwierdzającej lub wykluczającej ADHD.
Diagnoza ADHD w Polsce musi odbyć się z udziałem psychiatry. Nie ma możliwości otrzymania pełnej diagnozy wyłącznie od psychologa. Psycholog może wydać opinię zawierającą wskazania do diagnozy, opis testów i kwestionariuszy oraz objawów.
Diagnoza ADHD w Polsce tak czy inaczej nie jest procesem bardzo skomplikowanym ani czasochłonnym. Zaleca się jednak przeprowadzanie jej u specjalisty, który ma aktualną wiedzę i doświadczenie w pracy z osobami neuroróżnorodnymi. Zarówno jeśli chodzi o psychologa, jak i psychiatrę. Nie polecamy korzystania z usług “przypadkowej” osoby, która w swojej codziennej pracy nie ma stałego kontaktu z pacjentami zmagającymi się z ADHD oraz nie poszerza swojej wiedzy o aktualne badania.
Taka próba może okazać się brzemienna w skutkach – diagnoza przeprowadzona niedokładnie może prowadzić do niewłaściwego dobrania leków i w rezultacie pogorszenia nie tylko samopoczucia, ale ogólnego zdrowia psychicznego (i nie tylko).